Ngân hàng là một tổ chức tài chính điều phối dòng chảy của tiền vào các hoạt động cho vay trực tiếp hoặc gián tiếp. Đôi khi, lượng khách gửi rút tiền tăng lên đột ngột, lúc này ngân hàng phải cần đến sự trợ giúp của các tổ chức khác trên thị trường liên ngân hàng.
1. Thị trường liên ngân hàng là gì?
Thị trường liên ngân hàng là nơi các ngân hàng hoặc các tổ chức tín dụng vay mượn nhau nhằm hỗ trợ lẫn nhau, chia sẻ cho nhau lúc khó khăn bằng các khoản dự trữ dư thừa đáp ứng nhu cầu thanh khoản trong ngắn hạn.
Việc phát triển thị trường liên ngân hàng giúp ích rất nhiều cho các tổ chức tài chính và trung gian tài chính đặc biệt là các ngân hàng thương mại, tạo ra một công cụ để các ngân hàng có thể hỗ trợ khả năng thanh khoản cho nhau, giúp thị trường tiền tệ đạt trạng thái cân bằng.
2. Những thông tin cần biết về thị trường liên ngân hàng?
2.1 Đặc điểm của thị trường liên ngân hàng
Thị trường liên ngân hàng có 6 đặc điểm cơ bản để phân biệt với những thị trường khác cùng trong lĩnh vực ngân hàng.
- Thị trường liên ngân hàng là thị trường vốn ngắn hạn.
- Thị trường liên ngân hàng chủ yếu là thị trường bán buôn.
- Thị trường liên ngân hàng là thị trường vay mượn với độ rủi ro cao.
- Thị trường liên ngân hàng là thị trường thông tin cực nhạy cảm.
- Thị trường liên ngân hàng là thị trường vô hình, liên kết toàn cầu.
- Thị trường liên ngân hàng thực hiện các giao dịch thông qua các công cụ hiện đại.
2.2 Thị trường liên ngân hàng có sự tham gia của những chủ thể nào?
Có hai chủ thể tham gia chủ yếu trên thị trường liên ngân hàng là các ngân hàng thương mại với sự điều hướng dựa trên những quy định được đề ra bởi ngân hàng trung ương.
- Ngân hàng thương mại là các tổ chức kinh doanh hàng hóa tiền tệ hoạt động thông qua các dịch vụ thường xuyên nhận ký gửi từ khách hàng với trách nhiệm hoàn trả đúng thời hạn.
- Ngân hàng trung ương là ngân hàng nhà nước cơ quan đặc trách quản lý hệ thống tiền tệ của quốc gia và chịu trách nhiệm thi hành chính sách tiền tệ, quản lý tiền tệ cho Chính phủ và Chính phủ sẽ mở tài khoản giao dịch không lãi suất tại ngân hàng trung ương.
Xem thêm: Vai trò của việc huy động vốn trong hoạt động của ngân hàng?
2.3 Vai trò của thị trường liên ngân hàng là gì?
Đối với ngân hàng trung ương
Ngân hàng trung ương như người cấm lái trên con thuyền trở các tổ chức tài chính. Theo đó, trên thị trường này hay cụ thể là thị trường tiền tệ liên ngân hàng ngân hàng trung ương:
- Là chủ thể xây dựng lãi suất giao dịch bình quân trên thị trường liên ngân hàng.
- Kiểm tra, giám sát chặt chẽ các hoạt động của thị trường thông qua việc đưa ra các điều luật, các quy định.
- Tất các các nguyên tắc, quy tắc chung trên thị trường tiền tệ liên ngân hàng đều được quyết định bởi ngân hàng trung ương.
- Thị trường nội tệ liên ngân hàng là nơi cung cấp thông tin về tình trạng vốn khả dụng của hệ thống các tổ chức tín dụng.
- Tiếp nhận và chuyển tải tác động của chính sách tiền tệ đến nền kinh tế bằng cách dựa trên lãi suất hình thành trên thị trường để đưa ra giải pháp nhằm ổn định thị trường.
- Giúp ngân hàng trung ương ấn định lãi suất với ngân hàng thương mại thông qua lãi suất hình thành trên thị trường tiền tệ liên ngân hàng.
Đối với ngân hàng thương mại
- Duy trì nguồn tiền dự trữ thường xuyên cho toàn hệ thống ngân hàng thanh toán kịp thời các giao dịch.
- Với vai trò làm trung gian giao dịch, thị trường liên ngân hàng tác động tích cực đến yêu cầu quản lý vốn khả dụng của hệ thống ngân hàng thương mại.
- Xúc tác cho nguồn vốn của toàn hệ thống ngân hàng được điều hòa và phân bổ có hiệu quả.
2.4 Các giao dịch trên thị trường liên ngân hàng
Giao dịch trên thị trường liên ngân hàng được diễn ra chủ yếu từ các ngân hàng thương mại và ngân hàng trung ương là nơi thực hiện cho vay cuối cùng với các giao dịch cụ thể:
- Gửi tiền hoặc nhận tiền gửi ở các ngân hàng khác. Trong đó, chủ thể gửi tiền là các ngân hàng thương mại, chủ thể nhận tiền là ngân hàng trung ương.
- Cho vay hoặc vay từ các tổ chức đang có nguồn vốn dư thừa tạm thời.
- Mua bán hẳn hoặc mua bán có kỳ hạn các giấy từ có giá.
2.5 Lãi suất trên thị trường liên ngân hàng
- Khi thực hiện cho vay giữa các ngân hàng thương mại là một hình thức kinh doanh với nguồn thu từ lãi suất tính theo khoản tiền cho vay với tỷ lệ được thỏa thuận từ trước giữa hai chủ thể.
- Lãi suất liên ngân hàng luôn có sự biến động bất thường lên xuống tùy thuộc vào thời điểm trong ngày và khả năng của từng ngân hàng phụ thuộc vào ngân hàng trung ương.
2.6 Thị trường liên ngân hàng tại Việt Nam
Hệ thống ngân hàng tại Việt nam có sự bùng nổ mạnh mẽ nâng con số tổ chức tín dụng đã lên tới hàng trăm và rất đa dạng cả về quy mô vốn điều lệ, hình thức sở hữu, mô hình hoạt động.
Tuy vẫn vẫn có thời điểm thị trường này bị chững lại khi nhu cầu vay mượn giảm, nhất là vào những dịp đầu năm khi các tổ chức, cá nhân chưa có nhu cầu sử dụng nhiều về tài chính.